 |
| Γενική άποψη της Πειραϊκής χερσονήσου. Photo credit |
Κάτι απίστευτα εντυπωσιακό, αλλά απόλυτα ελληνικό είναι το γεγονός ότι πριν από δύο αιώνες ο Πειραιάς ήταν πλήρως ακατοίκητος. Εξαιρούνται ένα μοναστήρι στην θέση του σημερινού πολιούχου Άγιου Σπυρίδωνα, κάποιες στάνες και το βιγλατόριο στον Προφήτη Ηλία. Σε μόλις 200 χρόνια, ο Πειραιάς έχει γίνει μια μεγαλούπολη, ιδιαίτερα πυκνοκατοικημένη, με αρκετά προβλήματα που παραμένουν άλυτα για δεκαετίες. Αποτέλεσμα...; Η υποβάθμιση μιας περιοχής που πραγματικά κρύβει πολλές ομορφιές, απλά χρειάζεται νοικοκύρεμα, ενδιαφέρον, αγάπη... και ίσως λίγο τάξη, εφαρμογή των νόμων και γκρέμισμα σε ορισμένα σημεία!
 |
| Πανοραμική άποψη του κεντρικού λιμένος του Πειραιά. Ο Πειραιάς σύμφωνα με τον Στράβωνα αλλά και σύγχρονων γεωλογικών μελετών ήταν κάποτε νησί το οποίο ενώθηκε με την Αττική μετά τις αποθέσεις του Κηφισού αλλά και άλλων ρεμάτων της περιοχής. |
Πάμε να τρέξουμε τον γύρο του Πειραιά σε 11,50 χιλιόμετρα και βλέποντας τα σημεία της παρακάτω διαδρομής να ανατρέχουμε σε ιστορικά στοιχεία και πληροφορίες. Αφετηρία και τερματισμός ο Άγιος Νικόλαος, προστάτης των ναυτικών!
Powered by Wikiloc
 |
| Ακτή Μιαούλη, άποψη του Αγίου Νικολάου. Αφετηρία της δρομικής διαδρομής μας, εδώ υπάρχει άπλα για ζέσταμα, διατάσεις και χώρος για στάθμευση. |
Πραγματικά εντυπωσιακός ο ναός, που συνδυάζει στοιχεία αρχαιοελληνικά. Ο πρώτος Ναός εθεμελιώθη στις 22 Ιουλίου 1844 σε μορφή μικρού Ναού, σχεδιάστηκε για τον συνοικισμό υδραίων το 1839 από το Δημοτικό Αρχιτέκτονα lorenzen, ως απλή μονόκλιτη Βασιλική αλλά αποδείχθηκε ανεπαρκής δια τις ανάγκες της περιοχής. Ακολούθησε η ανέγερση του νέου Ναού βάσει σχεδίου που συνέταξε ο επίσης Δημοτικός μηχανικός Πετιμεζάς το 1851.
Ο σημερινός Ιερός Ναός θεμελιώθηκε το 1879 και ολοκληρώθηκε το 1902 κτίστηκε βάσει σχεδίου των Ι. Λαζαρίμου με την συμβολή του Δημοτικού Αρχιτέκτονα Παναγιώτου Ζηζήλα. Ο Ναός ανήκει στον τύπο σταυροειδών εγγεγραμμένων τετρακιόνων ναών και η μορφή του ακολουθεί τα πρότυπα του νεοκλασικισμού με ιδιαίτερο χαρακτηριστικό τα τρία μνημειώδη πρόπυλα στη Δυτική Βόρεια και Νότια όψη που παραπέμπουν στο τύπο του Αρχαίου Κορινθιακού ρυθμού.
Ακτή Μιαούλη, το Ναυτιλιακό κέντρο του Πειραιά. Ξεκίνησε με μεγαλόπνοα σχέδια, αλλά σχεδόν τίποτα δεν τραβάει στην αγαπημένη μας Ελλάδα.
Άποψη του εκθεσιακού κέντρου του ΟΛΠ. Η φημισμένη Παγόδα όπως την αποκαλούν οι ντόπιοι. Για χρόνια αυτό το κτίριο ρημάζει ανεκμετάλλευτο.
Σταθμός άφιξης κρουαζιερόπλοιων και ο χαρακτηριστικός γερανός με το σήμα του ΟΛΠ.
Ο πολύ ιδιαίτερος ναός της Ζωοδόχου Πηγής. Εδώ η διαδρομή ανηφορίζει προς την οδό Μαρίας Χατζηκυριακού.
Το λιοντάρι του Πειραιά με το γνωστό καφέ. Η πόλη στο παρελθόν λεγόταν Porto Leone, το λιμάνι των λεόντων. Οι αυθεντικοί λέοντες του Πειραιά βρίσκονται κλεμμένοι στην Βενετία.
Οδός Μαρίας Χατζηκυριακού. Στο βάθος το Χατζηκυριάκειο Ίδρυμα Παιδικής Προστασίας, που είναι από τα παλαιότερα στην Ελλάδα. Ιδρύθηκε το 1889 από τον Ιωάννη Χατζηκυριακό και τη σύζυγό του Μαριγώ με σκοπό την περίθαλψη ορφανών και άπορων κοριτσιών.
Φτάσαμε στην Ακτή Θεμιστοκλέους, τον παραλιακό δρόμο που από την Πειραϊκή σε βγάζει Καλλίπολη, Φρεαττύδα και Πασαλιμάνι. Πρόσφατα μονοδρομήθηκε η οδός αυτή, όπου λόγω του προβλήματος στάθμευσης και των διπλοπαρκαρισμένων οχημάτων, στο τέλος πάλι μία λωρίδα έμενε ελεύθερη.
Ακριβώς πίσω μας βρίσκονται οι Σχολές Λιμενικού και Ναυτικών Δοκίμων. Στο πανέμορφο κτίριο που φαίνεται στο βάθος δεξιά γυρίστηκαν πλάνα από την ταινία "Η Αλίκη στο ναυτικό".
Μαγικές στιγμές τρεξίματος στην πειραϊκή χερσόνησο. Προσοχή στα ψηλά πεζοδρόμια, τα οποία έχουν διάφορα εμπόδια και μας αναγκάζουν να βρισκόμαστε μία στην άσφαλτο, μία πάνω στο πεζοδρόμιο με αποτέλεσμα τα πόδια να καταπονούνται.
Τα διάσημα και χιλιοτραγουδισμένα βράχια της Πειραϊκής. Εδώ θα δείς πανέμορφα ηλιοβασιλέματα με θέα προς την Αίγινα, την Σαλαμίνα και αν έχει καθαρό ουρανό θα δεις και τα βουνά της βόρειας Πελοποννήσου.
Φτάσαμε και στον Σταυρό! Κατά μήκος της παραλίας της πειραϊκής βρίσκονται τα αρχαία Μακρά Τείχη (τείχη του Κόνωνα) που προστάτευαν την Αθήνα και το επίνειο της Πειραιά.Στην φωτό ο «όρμος Αφροδίτης», που παλαιότερα λεγόταν «Μπαϊκούτσι» και φιλοξενεί τον όμιλο Αλιέων «Άγιος Νικόλαος». Στον κολπίσκο αυτό ρίχνουν το σταυρό κατά τον εορτασμό των Θεοφανίων. ο εικονιζόμενος μεγάλος τσιμεντένιος Σταυρός είναι το μνημείο του αφανούς Ναύτη.
Άποψη του όρμου της Αφροδίτης από τον νότο.
Η έδρα της Ιεράς Μητροπόλεως Πειραιώς, σε ένα σημείο πραγματικό φιλέτο με απεριόριστη θέα στον Σαρωνικό.
Αφού περάσαμε έξω από το νοσοκομείο Μεταξά, το διάσημο καφέ Αχινός και την πασίγνωστη Πισίνα, κατηφορίζουμε προς την Μαρίνα Ζέας.
Η πλατεία του Ναυτικού μουσείου της Ελλάδας.
Ο Λιμένας Ζέας ή παλαιότερα Πασαλιμάνι είναι ο δεύτερος σε μέγεθος λιμένας του Πειραιά με σχήμα κυκλικό.
Κατά την αρχαιότητα ήταν ο μεγαλύτερος πολεμικός λιμένας της Αθήνας, εκ των τριών: Ζέας, Μουνιχίας και Κανθάρου, (ο σημερινός κεντρικός), αλλά και του ελλαδικού χώρου γενικότερα, αφού περιελάμβανε τους περισσότερους νεώσοικους.
Ο λιμένας πήρε το όνομά του από το ομώνυμο δημητριακό. Ειδικότερα ο Ησύχιος παραδίδει την ακόλουθη ετυμολογία: "Ζέα, η Εκάτη παρ΄ Αθηναίοις και είς των εν Πειραιεί λιμένων ούτω καλούμενος από του καρπού της ζειάς, έχει δε ο Πειραιεύς λιμένας τρεις κλειστούς”. Ο Ηρόδοτος (Β 36) αναφέρει ότι οι Αιγύπτιοι θεωρούσαν την ζειά ως δημητριακό ανώτερο από το σιτάρι και το κριθάρι.
Στο στόμιο του λιμένα Ζέας και κοντά στους λιμενοβραχίονες υπήρχαν λιθόκτιστοι πύργοι που απείχαν μεταξύ τους 96 μέτρα από τους οποίους φέρονταν αλυσίδα έτσι ώστε ανελκόμενη να κλείνει ο λιμένας εξ ου και η ονομασία του "κλειστός λιμένας". Παρά τους πύργους εκείνους βρίσκονταν οι λεγόμενες "ψύκτρες" που κατά το πιθανότερο πρέπει να ήταν χώροι στεγνώματος πανιών και σχοινιών.
Η Ζέα σήμερα αποτελεί το επίκεντρο της ψυχαγωγικής δραστηριότητας του Πειραιά και ένα από τα δημοφιλέστερα μέρη (η πασίγνωστη πασαρέλα) σαν τόπος ψυχαγωγίας γνωστή περισσότερο σαν Πασαλιμάνι. Η παραλιακή οδός Τρύφωνος Μουτσοπούλου είναι γεμάτη με εστιατόρια, φαγάδικα, καφετέριες και πολυκαταστήματα αλλά η μεγάλη πλατεία Κανάρη που βρίσκεται επί της Γρηγορίου Λαμπράκη είναι το μέρος που συγκεντρώνει τον περισσότερο κόσμο όλο τον χρόνο χάρη στις πολλές καφετέριες.
Ένα από τα πιο σημαντικά αξιοθέατα του Πειραιά είναι το πέτρινο ρολόι της Ζέας στην πράσινη ελλειπτική νησίδα που βρίσκεται στην συμβολή της Λαμπράκη με την Μουτσοπούλου δίπλα από την πλατεία Κανάρη γνωστή σαν αυγό λόγω του σχήματος της. Το ρολόι κατασκευάστηκε το1940 επί δημαρχίας Μιχάλη Μανούσκου σαν τμήμα του προυπολογισμού ύψους 117 εκατομμυρίων ευρώ που είχε διαθέσει η τότε κυβέρνηση Μεταξά για την ανάπλαση του κέντρου του Πειραιά. Την μεταπολεμική περίοδο η περιοχή γύρω από το πέτρινο ρολόι ήταν για πολλές δεκαετίες ένας πασίγνωστος τόπος συνάθροισης και ραντεβού που μετατοπίστηκε τα τελευταία χρόνια στην γειτονική πλατεία Κανάρη.
Συνεχίζουμε τρέχοντας εντός της μαρίνας με κατεύθυνση την πλατεία Αλεξάνδρας.
Ακριβώς από πάνω μας βρίσκεται ο πέτρινος αυτός "πύργος". Η οικία Τζιβανιώτη , η οποία σύμφωνα με πηγές αναφερόταν παλαιότερα και ως «οικία Σολωμού» ή ευρύτερα γνωστή ως «το πέτρινο σπίτι με τους φοίνικες» αποτελεί σημείο αναφοράς του λιμένα της Ζέας (Πασαλιμάνι). Ο λιθόκτιστος πύργος, βρίσκεται επί της παραλιακής ακτής Τρύφωνος Μουτζόπουλου, στη συμβολή με τις οδούς Κάνιγγος και Σηραγγείου, και ξεχωρίζει για το ιδιότυπο νεογοτθικό αρχιτεκτονικό μοτίβο του. Λογικά έχει κτιστεί στα τέλη του 19ου αιώνα επί των ερειπίων των αρχαίων νεώσοικων της Ζέας. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός πως η ακριβώς παράπλευρη πολυκατοικία, επί της Ακτής Μουτζοπούλου και Σηραγγείου, «φιλοξενεί» στο υπόγειο τμήμα της αρχαιολογικά ευρήματα. Περισσότερα στο αξιολογότατο μπλογκ mlp εδώ
Στο σημείο αυτό τελειώνει η κάτω "βόλτα" της Μαρίνας Ζέας και θα ανεβούμε από τα σκαλάκια αριστερά στην πλατεία Αλεξάνδρας.
Άποψη της πλατείας Αλεξάνδρας στον Πειραιά, την επονομαζόμενη "Συνοικία Τσίλλερ" ή "Συνοικία των Επαύλεων". Ο Ερνέστος Τσίλλερ με την εγκατάστασή του στην Ελλάδα κατασκεύασε αυτά τα πανέμορφα κτίρια με τον σκοπό την πώληση τους. Αργότερα ίδρυσε εταιρία κατασκευής οικοδομικών υλικών.
Περνώντας από την Καστέλλα βρίσκουμε ένα από τα καλύτερα δημόσια μπαλκόνια που ξέρω στην Αττική. Με θέα την παραλία βοτσαλάκια, τον Σαρωνικό και τα νότια προάστια της Αθήνας.
Περισσότερες φωτογραφίες και περιγραφές από την οδό Παπαναστασίου στην Καστέλλα θα βρεις ΕΔΩ που έχουμε γράψει για μια όμορφη τρεχάλα από Μικρολίμανο προς Προφήτη Ηλία, Καστέλλα και πίσω.
Διασταύρωση Πύλης και Γρ. Λαμπράκη, στο Γηροκομείο του Πειραιά, δίπλα στην Ευαγγελίστρια. Από το σημείο αυτό θα περάσει το Τραμ, οπότε προς το παρόν γίνεται ο κακός χαμός.
Τα καταφέραμε! Περνάμε μπροστά από το πρόσφατα ανακαινισμένο Δημοτικό Θέατρο του Πειραιά, ένα στολίδι της πόλης που σύντομα θα διαθέτει σταθμό μετρό. Το Δημοτικό Θέατρο του Πειραιά είναι ένα νεοκλασικό κτήριο που χτίστηκε σε σχέδια του αρχιτέκτονα Ιωάννη Λαζαρίμου κι εγκαινιάστηκε στις 9 Απριλίου του 1895. To θέατρο έχει χωρητικότητα 600 θέσεων και βρίσκεται στο κεντρικότερο σημείο της πόλης του Πειραιά. Ειδικότερα για την εποχή που αποφασίστηκε να ανεγερθεί, στα τέλη του 19ου αιώνα, θεωρείται οραματική η ιδέα και μόνο της δημιουργίας ενός τέτοιου μεγέθους θεάτρου - οι κάτοικοι του Πειραιά το 1883, όταν λήφθηκε η σχετική απόφαση, έφθαναν μόλις τους 27.000 εκ των οποίων ζήτημα ήταν αν οι 200 θεωρούνταν μορφωμένοι και άλλοι τόσοι να γνώριζαν στοιχειώδη γραφή και ανάγνωση.
Άποψη του πύργου του Πειραιά, ενός παρατημένου κτίσματος που κυριολεκτικά απαξιώνεται και καταρρέει, όπως και το ΝΑΤ, το Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο που στεγάζεται στο δίπλα κτίριο.
Ακτή Μιαούλη, στην τελική ευθεία για τερματισμό. Ένα στενό από πάνω είναι η οδός Φίλωνος που σε λίγο θα στρίψουμε για να ζήσουμε τις δόξες της παλιάς Τρούμπας του Πειραιά. Μιας γειτονιάς κακόφημης που πλέον αρχίζει να αλλάζει πρόσωπο. Η Τρούμπα είναι περιοχή του Πειραιά και αποτελεί το δυτικό μέρος της συνοικίας της Τερψιθέας προς τον κεντρικό λιμένα. Το όνομά της το οφείλει σε μια μεγάλη τρόμπα νερού που ήταν τοποθετημένη από τη δεκαετία του 1860 σε μια στέρνα στη διασταύρωση της σημερινής λεωφόρου 2ας Μεραρχίας με την παραλιακή, από την οποία αντλούσαν νερό τα τότε ατμόπλοια του λιμανιού. Στη διάρκεια του μεσοπολέμου ξεκίνησαν τα έργα ανάπλασης των προβλητών με συνέπεια η τρόμπα αυτή να αφαιρεθεί και να καταστραφεί. Από τις αρχές του 20ού αιώνα στην Τρούμπα λειτουργούσαν κακόφημα μπαρ, οίκοι ανοχής και καμπαρέ. Ωστόσο, η εικόνα της Τρούμπας που υπάρχει σήμερα στο ελληνικό λαϊκό φαντασιακό αφορά κυρίως την περίοδο από την απελευθέρωση της Ελλάδας το 1944 μέχρι την επιβολή της χούντας το 1967, καθώς προπολεμικά αρκετοί οίκοι ανοχής βρίσκονταν και σε άλλα σημεία του Πειραιά, κυρίως στα Βούρλα της Δραπετσώνας, με αποτέλεσμα να «μοιράζεται η δουλειά» ενώ από το 1944 όλοι συγκεντρώθηκαν στην Τρούμπα. Το κλείσιμο των οίκων ανοχής στα Βούρλα το 1937 και η μετατροπή τους σε φυλακές είχε ως άμεσο αποτέλεσμα οι ιερόδουλες που βρίσκονταν εκεί να μεταφερθούν στην Τρούμπα. Μετά τη δύση του ηλίου ένας άλλος κόσμος της νύχτας επικρατούσε με πρωταγωνιστές τους σκληρούς νονούς του υποκόσμου, τους προαγωγούς και τις ιερόδουλες. Υπήρχαν τακτικές αιματηρές συμπλοκές και πολλά κοινωνικά δράματα, τα οποία απαθανάτισε ο ελληνικός κινηματογράφος της δεκαετίας του 1960. Συνηθέστεροι θαμώνες στη περιοχή ήταν διεθνή πληρώματα εμπορικών αλλά και πολεμικών πλοίων, και πολλοί Αμερικανοί ναύτες του 6ου στόλου. Στην Τρούμπα λειτουργούσαν επίσης και τρεις κινηματογράφοι (Φως, Ηλύσια και Ολύμπικ), που προέβαλαν από το πρωί μέχρι αργά το βράδυ σε καθημερινή βάση ταινίες ακατάλληλου για ανηλίκους περιεχομένου. Γενικά την εποχή εκείνη όλη η περιοχή ήταν υποβαθμισμένη και χαρακτηριζόταν κακόφημη.
Το πασαλιμάνι και στο Βάθος ο Προφήτης Ηλίας. Η περιοχή του Πειραιά φαίνεται να κατοικείται ήδη από τη νεολιθική περίοδο και έφτασε στο μεγαλύτερο σημείο ακμής στην κλασική εποχή, όταν ανακηρύχθηκε για πρώτη φορά σε δήμο, αποτελώντας συγκεκριμένα έναν από τους δήμους του άστεως της αρχαίας Αθήνας, και επιλέχθηκε ως το επίνειο της αθηναϊκής πόλης-κράτους. Ακολούθησε μια μακρά περίοδος παρακμής όπου ο Πειραιάς ερημώθηκε κατά καιρούς, φτάνοντας μέχρι τον 19ο αιώνα και την μεταφορά της πρωτεύουσας του νεοσύστατου τότε ελληνικού κράτους στην Αθήνα το 1834, οπότε ξεκίνησε μια περίοδος ανάπτυξης της πόλης, με την σταδιακή αύξηση του πληθυσμού της και τον άρτιο πολεοδομικό της σχεδιασμό με βάση το σύστημα που εφάρμοσε ο Ιππόδαμος ο Μιλήσιος στον σχεδιασμό του αρχαίου Πειραιά, που αποτελεί πρότυπο πολεοδομικού σχεδιασμού μέχρι και σήμερα.
Η τρεχάλα μας κάνοντας 11,5 χιλιόμετρα γύρω από τον Πειραιά άξιζε τον κόπο. Όσοι είναι Πειραιώτες θυμήθηκαν γιατί αγαπούν τόσο πολύ τον τόπο τους και γιατί κάνουν υπομονή με τα μεγάλα προβλήματα της περιοχής. Όσοι δεν είναι από εδώ, σίγουρα δέθηκαν και γνώρισαν το καλύτερο πρόσωπο του αυθεντικού Πειραιά.
Ιερά Μητρόπολη Πειραιώς
Destination Piraeus
Wiki Λιμένας Ζέας
Wiki Τρούμπα
No comments:
Post a Comment