Μονεμβάσια, μια ρομαντική Καστροπολιτεία!

Πως θα σου φαινόταν αν είχες την δυνατότητα να βρεθείς σε μια από τις πιο καλοδιατηρημένες και ζωντανές Καστροπολιτείες στην Ελλάδα, όπου όλα σε πάνε πίσω στον χρόνο και σε ταξιδεύουν στον Μεσαίωνα. Ένα παραμυθένιο σκηνικό, θαρρείς βγαλμένο από ταινία, βρίσκεται 300 χιλιόμετρα νοτίως της Αθήνας και κάτι λιγότερο από 4 ώρες ταξίδι με αυτοκίνητο. Δεκάδες εκκλησίες, αρχοντικά πλούσιων εμπόρων, κρήνες, χαμάμ και στριφογυριστά καλντερίμια διατηρούνται σε αξιοσημείωτα καλή κατάσταση, διαφυλάσσοντας ατόφια την ατμόσφαιρα αυτού του οικισμού, που από τα βυζαντινά χρόνια μέχρι το 19ο αιώνα διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην ιστορία της ευρύτερης περιοχής.

Μονεμβασιά, το ελληνικό Γιβραλτάρ! Photo Credit

Πρόκειται για την ακριβοθώρητη Μονεμβασιά στην ποιητική εκδοχή της, Μονεμβασία η επίσημη ονομασία, Μονεμβάσια ή Μονοβάσια για τους ντόπιους, Μαλβουαζὶ για τους Φράγκους και Μαλμζύ κατά τους Άγγλους. Μα τι μπέρδεμα και αυτό; Η ονομασία της περιοχής προέρχεται από τα συνθετικά «μόνη» και «έμβαση», τη μια και μόνη είσοδο της Καστροπολιτείας.

Πρόκειται για μεσαιωνικό φρούριο, επί του ομώνυμου "Βράχου της Μονεμβασιάς", που αποτελεί στην κυριολεξία μικρή νησίδα που συνδέεται με γέφυρα σε σχηματιζόμενο λαιμό συνολικού μήκους 400 μέτρων με τη σημερινή παράλια κατ΄ έναντι πόλη επί της λακωνικής ακτής. Στα διασωθέντα κτήρια και τις δομές στο κάστρο περιλαμβάνονται αμυντικές κατασκευές του εξωτερικού κάστρου και αρκετές μικρές βυζαντινές εκκλησίες. Πολλές από τις οδούς είναι στενές και κατάλληλες μόνο για τους πεζούς. Μπαίνοντας στην πόλη ο κεντρικός δρόμος με το βυζαντινό καλντερίμι οδηγεί στη Κεντρική Πλατεία με το παλαιό κανόνι και την Εκκλησία του Ελκομένου Χριστού. Το παρωνύμιο της Μονεμβασιάς είναι «Γιβραλτάρ της ανατολής», επειδή τυγχάνει να είναι σε σμίκρυνση πανομοιότυπη με τον βράχο του Γιβραλτάρ.

Το κάστρο αυτό έχει ζήσει στιγμές λαμπρής δόξας και ακμής, αλλά και πολιορκιών, μαχών και λεηλασιών. Ρωμιοί, Βενετσιάνοι και Γενουάτες, Φράγκοι, Σαρακηνοί κουρσάροι, Σλάβοι και Τούρκοι πάτησαν τα χώματα αυτά, έζησαν, πολέμησαν και διεκδίκησαν μία θέση κάτω από το φως του ήλιου της Ελλάδας. Κάτι αντίστοιχο φυσικά συνέβη σε πολλά μέρη της χώρας μας, όπως στο Γύθειο για παράδειγμα.

Όμως νομίζω ότι ήρθε η ώρα για το αγαπημένο μας τρέξιμο, αυτή την φυσική κατάσταση των έμψυχων πλασμάτων που όμως ο σύγχρονος άνθρωπος εγκατέλειψε. Την προτεινόμενη διαδρομή μπορείς να την μελετήσεις και να την κατεβάσεις παρακάτω:

Powered by Wikiloc

Να σημειωθεί ότι τους μήνες με αυξημένη τουριστική κίνηση, καλό θα ήταν να τρέξουμε νωρίς το πρωί για να αποφύγουμε την ζέστη αλλά και την πολυκοσμία στα μικρά στενά σοκάκια της παλιάς πόλης.

Προσοχή θα πρέπει να δείξουμε στο πλακόστρωτο και στα σκαλάκια όπου υπάρχουν για να μη μας γυρίσει ο αστράγαλος. Επίσης προτείνεται έξοδος από την καστροπολιτεία από την βορειοανατολική δευτερεύουσα πύλη για εξερεύνηση της αθέατης πίσω μεριάς του Βράχου της Μονεμβασιάς μέσα από ένα χωμάτινο δρομάκι. Αν η πύλη είναι κλειστή ή δεν επιθυμούμε να τρέξουμε εκεί, τροποποιούμε την διαδρομή μας.

Αφετηρία λοιπόν και τερματισμός η γέφυρα που ενώνει τις λακωνικές ακτές με το "ελληνικό Γιβραλτάρ". Είτε διαμένουμε στον οικισμό Γέφυρα ή μέσα στο κάστρο, ερχόμαστε τρέχοντας μέχρι το σημείο εκκίνησης σας ζέσταμα. 3, 2, 1 ΦΥΓΑΜΕΕΕεεεε!

Όταν ξεκινάς να τρέξεις και έχεις τέτοιον ορίζοντα μπροστά σου, πραγματικά δεν σε σταματάει τίποτα.

Όχι ότι η όπισθεν θέα προς Νέα Μοναμβασιά (Γέφυρα) έχει τίποτα δηλαδή...

Η πορεία μας προς την είσοδο του κάστρου.

Σε περίοδο αιχμής η είσοδος της Καστροπολιτείας είναι πλημμυρισμένη από αυτοκίνητα, ανθρώπους και εμπορεύματα. Ένα πολύβουο μελίσσι.

Σε 1,3 χμ από την αφετηρία φτάσαμε στην είσοδο του μαγικού αυτού μέρους.

Μπαίνοντας στο βράχο από τη μοναδική είσοδο – «μόνη έμβαση» απ’ όπου και το όνομα της πόλης Μονεμβασιά – αρχίζει το ταξίδι στο παρελθόν, από τον 6ο αιώνα που κατοικήθηκε μέχρι και σήμερα.

Καλώς ήλθατε στον πιο καλοδιατηρημένο ίσως μεσαιωνικό οικισμό της Ελλάδας. Μαγαζιά, καφέ, εστιατόρια και μπουτίκ ξενοδοχεία θα σας ξεμυαλίσουν!

Μπαίνοντας στην πόλη αριστερά βρίσκεται το σπίτι του Μονεμβασίτη ποιητή της Ρωμιοσύνης Γιάννη Ρίτσου.

Οι Τούρκοι αποκαλούσαν την Μονεμβασιά «Μενεξέ Καλεσί» (Κάστρο των λουλουδιών – Φρούριο των ανθέων)

Πανέμορφα μικρά καφέ σε ταράτσες και μπαλκόνια, διάσπαρτα εδώ και εκεί, προσφέρουν απεριόριστη θέα στο Μυρτώο Πέλαγος.

Κάστρα και τείχη, παλιά αρχοντικά, στενά λιθόστρωτα δρομάκια, εκκλησίες, παλιές χαμηλές καμάρες, αψίδες, οικόσημα, μαρμάρινοι αυτοκρατορικοί θρόνοι, βυζαντινές εικόνες δίνουν την εντύπωση μιας πόλης φανταστικής, που δεν την άγγιξε το πέρασμα του χρόνου.

Στο Κάστρο υπάρχουν 40 εκκλησίες, μεταξύ των οποίων της Παναγίας της Χρυσαφίτισσας, της Παναγίας Μυρτιδιώτισσας, της Παναγίας της Κρητικιάς, του Αγίου Νικολάου, του Αγίου Στεφάνου, του Αγίου Παύλου, της Αγίας Άννας, καθώς και το εργαστήριο και μουσείο αργυροχρυσοχοΐας. photo credit

Μετά από μία ανηφορική διαδρομή 15 λεπτών (εκτός δικής μας δρομικής διαδρομής), ο επισκέπτης φτάνει στην επάνω πόλη, τον «Γούλα» όπως λέγεται, αλλά η θέα σίγουρα τον ξεκουράζει. Στα πόδια του η κάτω πόλη, τα τείχη και η θάλασσα, να παίζει το αιώνιο παιχνίδι της με το Κάστρο, ενώ λίγο πιο πάνω δεσπόζει η εκκλησία της Αγίας Σοφίας χτισμένη στην άκρη του απόκρημνου βράχου.

Εντός της Καστροπολιτείας δεν κυκλοφορούν οχήματα. Καλύτερη λύση είναι η στάθμευση στη Νέα Πόλη και η μετάβαση στο Κάστρο με το διαθέσιμο λεωφορείο. Η στάθμευση προς την πύλη του Κάστρου είναι ιδιαίτερα δύκολη και καλό είναι να αποφεύγεται. Υπάρχουν σημεία όπου η στάθμευση απαγορεύεται και οι οδηγοί θα είναι ιδιαιτέρα προσεκτικοί.

Άποψη της Μονεμβασιάς από την κεντρική πλατεία. photo credit

Πώς να μην εντάξεις το βλέμμα σου σε αυτό το κάδρο, ατενίζοντας με τις ώρες...;

Ένας τέλεια σχηματισμένος ημικυκλικός θόλος, παραπέμπει στο σχήμα του στήθους και της ρώγας μιας γυναίκας.

Και ήρθε η ώρα να αφήσουμε πίσω μας (σαν "κλέφτες") αυτή την Ανθομύριστη Καστροπολιτεία του Νότου και να περάσουμε στην πίσω μεριά του βράχου από το παρακάτω σημείο. Λες να έμοιαζε έτσι η κερκόπορτα;

Ακολουθούμε το χωμάτινο μονοπάτι που φαίνεται στην εικόνα, για να κάνουμε τον κύκλο του βράχου.

Εν συνεχεία, για να συμπληρώσουμε 10 χιλιόμετρα συνολικής απόστασης, θα ξεχυθούμε στον οικισμό της Νέας Μονεμβασιάς, αρχικά προς νότο, έπειτα από τα εσωτερικά δρομάκια, κατόπιν προς βορρά και επιστροφή πίσω στην Γέφυρα για πανηγυρικό φινάλε. Οι παρακάτω φωτογραφίες είναι ενδεικτικές:

Βόρεια της Μονεμβασιάς, στον δρόμο προς Αγία Κυριακή, όπου κάνουμε αναστροφή για να τερματίσουμε μπροστά από τον βράχο στην Γέφυρα.

Όταν στον τερματισμό συνέλθουμε από το λαχάνιασμα, νιώθουμε πιο ευτυχισμένοι και συνεπαρμένοι από ποτέ! Η Μονεμβασιά τα κατάφερε και μας χάρισε ότι ακριβώς είχαμε ανάγκη!

Κλείνουμε με αυτήν τη συγκλονιστική στροφή της «Ρωμιοσύνης» του Γιάννη Ρίτσου που γεννήθηκε στην Μονεμβασιά.

Ετούτο το τοπίο είναι σκληρό σαν τη σιωπή,

σφίγγει στον κόρφο του τα πυρωμένα του λιθάρια,

σφίγγει στο φως τις ορφανές ελιές του και τα αμπέλια του,

σφίγγει τα δόντια. Δεν υπάρχει νερό. Μονάχα φως.

Ο δρόμος χάνεται στο φως κι ο ίσκιος της μάντρας είναι σίδερο.

Μαρμάρωσαν τα δέντρα, τα ποτάμια κι οι φωνές μες στον

ασβέστη του ήλιου.

Κείμενο εμπλουτισμένο με πληροφορίες από:

athinorama

Δήμος Μονεμβασιάς

wiki Μονεμβασιά